مقدمه:
بعضی از روی بی معرفتی می‌گویند: پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله به خاطر ما خلق شده‌اند! در این مقاله با دقّت و توجه در مفهوم کلمۀ “مولا” بحث می‌کنیم که آیا واقعا خلقت پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله به خاطر ما بوده یا این که ما به خاطر پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله و به برکت وجود ایشان آفریده شده ایم؟!
مراجعه به مطالب مقالات گذشته درباره معنای “ولیّ“ و واژگان مترادف آن و هم چنین آیه ولایت لازم است که شما عزیزان را به مطالعه آن دعوت می‌کنیم.
فهرست مطالب این نوشتار:
- خالق انسان، مالک و مولای او
- پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله به خاطر ما خلق نشده‌اند!
- قول متکلمان دربارۀ هدف خلقت پیامبران
- نگاه عرشی به عرشیان
بعضی از روی بی معرفتی می گویند: پیامبر به خاطر ما خلق شده اند! در این مقاله با دقّت و توجه در مفهوم کلمه”مولا” بحث می کنیم که آیا واقعا خلقت پیامبر به خاطر ما بوده یا این که ما به خاطر پیامبر و به برکت وجود ایشان آفریده شده ایم؟!
مراجعه به مطالب مقالات گذشته درباره معنای “ولیّ“ و واژگان مترادف آن و هم چنین آیه ولایت لازم است که شما عزیزان را به مطالعه آن دعوت می کنیم.
خالق انسان، مالک و مولای او
مَعاشِرَ النّاسِ اِنَّهُ آخِرُ مَقامٍ اَقُومُهُ فى هذَا الْمَشْهَدِ فَاسْمَعُوا وَ اَطیعُوا وَ انْقادُوا لِاَمْرِ اللَّهِ رَبِّكُمْ فَاِنَّ اللَّهَ –عَزَّوَجَلَّ– هُوَ مَوْلاكُمْ وَ اِلاهُكُمْ
این آخرین باری است که در چنین جایگاهی و مقابل چنین جمعیتی سخن می‌گویم؛ پس خوب گوش فرا دهید، اطاعت کنید و در برابر دستور پروردگارتان سر فرود آورید.
متن خطبۀ غدیر
رسول اکرم صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله جریان ولایت را این‌گونه مطرح کردند:
ای مردم! خدای عزوجل مولای شما است. هیچ کس جز خدا مولای حقیقی ما نیست؛ چراکه خداوند مالک و صاحب اختیار ما است و خالق ما است.
اگر خداوند کسی را “مولا” قرار بدهد، او نیز منزلت بالایی پیدا می‌کند؛ چون به سبب این ولایت، صاحب اختیار مردم می‌شود و همین منزلت باعث می‌شود که خداوند امر تبلیغ و هدایت بشریت را به او بسپارد. (1)
پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله به خاطر ما خلق نشده‌اند!
این طور نیست که پیامبر و اهل‌بیت سلام‌اللّٰه‌علیهماوآلهما به خاطر ما خلق شده باشند؛ بلکه حقیقت بالعکس است. این ما هستیم که به خاطر وجود ایشان خلق شده‌ایم. اهل‌بیت علیهم‌السلام آفریده شدند که مخصوصین و برگزیدگان خدا باشند و خلقت دیگر مخلوقات به طُفیل وجود ایشان است.
لَولاکَ لَما خَلَقتُ الأفلاکَ (2)
خلقت پیامبر و اهل‌بیت سلام‌اللّٰه‌علیهماوآلهما قبل از خلقت آسمان و زمین و عرش و کرسی بوده است. ایشان خدا را تسبیح و عبادت می‌کردند و اگر دنیا نیز خلق نمی‌شد، چیزی از منزلت ایشان کم نمی‌شد. (3)
دیدگاه متکلمان دربارۀ هدف خلقت پیامبران
بعضی گفتند: پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله برای ما خلق شده‌اند. همین گروه در ادامه می‌گویند: ما چه نیازی به ایشان داریم؟ باز خودشان جواب دادند که نیاز ما به پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله از جهت مدیریت و هدایت و احاطه بر امر دین و شریعت است.
دوباره در جای دیگر گفتند: بشر در جنبۀ دین و شریعت به بیشتر از این نیاز ندارد! آن‌ها با همین تفکر قائل شدند که برای جانشینی پیامبر و اهل‌بیت سلام‌اللّٰه‌علیهماوآلهما، آگاهی به شئون دین و شریعت کافی است تا نیازهای دینی و معنوی انسان برطرف شود؛ ولی چنین نیست!
پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله خلق شده‌اند که نزدیک‌ترین منزلت را به خداوند داشته باشند و این منزلت باعث شده که هادی و ولیّ باشند.
بعضی از متکلمان گفتند: لزومی ندارد که پیامبرخدا صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله علم بشری داشته باشد؛ بلکه چون راهنمایی ما، هدف خلق و آفرینش پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله است و ما نیز به شریعت نیاز داریم، پس ایشان فقط باید به معارف شریعت آگاهی داشته باشند و نیاز نیست که عِلم ما کانَ وَ ما یَکون داشته باشند!
نگاه عرشی به عرشیان
خانه از پای بست ویران است!
می‌دانید علت و منشأ این انحراف و شبهات کجاست؟
مشکل اینجا است که به عرشیان با دیدِ فرشی نگاه کردند؛ در حالی که حضرات معصومین علیهم‌السلام عرش‌نشین بودند و خدا بر جهانیان منّت نهاد و اهل‌بیت علیهم‌السلام بر زمین تشریف فرما شده و به لباس بشر درآمدند.
پس حالا که مقام نورانی و عرشی معصومین علیهم‌السلام را دانستیم، نباید ایشان را زمینی تصور کرده و صفات و نقص و عیب‌های بشر را در ایشان تصور کنیم! (۴)
با این دید عرشی و آسمانی می‌فهمیم که خلقت پیامبر و اهل‌بیت سلام‌اللّٰه‌علیهماوآلهمابه خاطر ما نبوده و با وجود این کمالات و فضائل کسی سزاوارتر از ایشان برای ولایت و سرپرستی جهانیان نیست.
پانوشت:
(1) علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۲۵ ص۳۳۹
(2) علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۶ ص۴۰۶
(3) علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۳ ص۳۱۷ و ج۱۵ ص۴و۱۰ و ج۲۵ ص۳ و ج۵۴ ص۱۷۵ و۱۹۸
(۴) علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۹۷ ص۳۴۴ و ج۹۹ ص۱۳۰
