امروزه هرکسی تعریفی درباره ماهیت و حقیقت دین می کند و به زعم خویش پرده از معنای آن برمی دارد؛ اما در نظر ما بهترین و کامل ترین تعریف از حقیقت دین همان است که صاحب شریعت و مکتب نبوی خودش معرفی کند. در بیان امام صادق علیه السلام چنین آمده که تمام دین و حقیقت آن یک شخص است که او دین خدا است و او کسی نیست جز امیرالمومنین علیه السلام
در ادامه وجه این تعریف در خطبه غدیر نیز بیان خواهد شد.
ناگزیری در ابلاغ ولایت علوی
پیامبر اکرم صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله در خطابۀ غدیر دربارۀ معرفی شخصیت امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمودند:
وَ اُؤَدّى ما اَوْحى بِهِ اِلَىَّ
وظیفه دارم آنچه به من وحی شده است را به شما برسانم.
خطابه غدیر
حَذَراً مِنْ اَنْ لا اَفْعَلَ فَتَحِلَّ بى مِنْهُ قارِعَةٌ لایَدْفَعُها عَنّى اَحَدٌ وَ اِنْ عَظُمَتْ حیلَتُهُ وَ صَفَتْ خُلَّتُهُ
می‌ترسم اگر چنین نکنم و پیام خدا را نرسانم، کیفر کوبند‌ای به من برسد. کیفری که هیچ‌کس هر قدر هم که قوی و به من مهربان باشد، نتواند جلوی آن را بگیرد.
خطابه غدیر
در عمر شریف پیامبر اکرم صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله چنین تهدیدی تا به حال رخ نداده بود. تنها در این موضوع بود که جبرئیل به رسول‌خدا صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله خبر داد که قبولی و اتمام و اکمال نبوت و رسالت در گرو تبلیغ ولایت و وصایت امیرالمومنین علیه‌السلام است.
امام، حقیقت دین
اینکه بعضی افراد بحث‌هایی به راه انداخته و گفته‌اند که امامت از اصول دین است یا فروع دین؟! پرسشی نادرست است. با این روش نمی‌شود اصول دین را پیدا کنیم! اصلا دین ما این‌گونه تبیین نمی‌شود.
تمام و حقیقت دین ما یک چیز است و آن ولایت پیامبر و امیرالمومنین و اهل‌بیت علیهم‌السلام است.
ولایت یک حقیقت بسیط است که در مرحلۀ اول از آنِ خداوند متعال است. ولایت سپس برای رسول‌خدا صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله و امیرالمومنین علیه‌السلام است؛ البته تمام ولایت در شعاع ولایت خدا قرار دارد. این مطلب کاملا موافق با آیۀ ولایت است.
بِکُم فَتَحَ اللهُ وَ بِکُم یَختِم(1) به این معنا است که همۀ حقایق از اهل‌بیت علیهم‌السلام شروع شده و فقط ایشان هستند که هرچه بگویند درست و صحیح است.
تعریف حقیقت دین در کلام امام صادق علیه السلام
حقیقت دین و تمام دین، یک نفر است و آن مرد نیز کسی نیست جز امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام. ولایت همان ولایت خدا است که در ایشان جریان یافته و هرچه ایشان بیان کنند همان دین ما است.
این مطلب مطابق با روایت امام صادق علیه‌السلام است که به جناب مفضّل فرمودند:
إِنِّی أُخْبِرُکَ أَنَّ الدِّینَ وَ أَصْلَ الدِّینِ هُوَ رَجُلٌ وَ ذَلِکَ الرَّجُلُ هُوَ الْیَقِینُ وَ هُوَ الْإِیمَانُ وَ هُوَ إِمَامُ أُمَّتِهِ وَ أَهْلِ زَمَانِهِ فَمَنْ عَرَفَهُ عَرَفَ اللَّهَ وَ دِینَهُ وَ مَنْ أَنْکَرَهُ أَنْکَرَ اللَّهَ وَ دِینَهُ وَ مَنْ جَهِلَهُ جَهِلَ اللَّهَ وَ دِینَهُ وَ لَا یُعْرَفُ اللَّهُ وَ دِینُهُ وَ حُدُودُهُ وَ شَرَائِعُهُ بِغَیْرِ ذَلِکَ الْإِمَامِ(2)
امام ششم علیه السلام
پیامبر اکرم صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله فرمودند:
یا عَلیّ حُبُّکَ ایمانٌ(3)
رسول گرامی صلی الله علیه وآله
اگر قلب کسی به اهل‌بیت علیهم‌السلام و وحی وصل شود، ایمان و یقین از وجود حضرات معصومین به قلبش ریخته خواهد شد.
جز در خانه تو در نزنم جای دگر نروم از سر کوی تو به مأوای دگر
پانوشت:
(1) مفاتیح الجنان، زیارت جامعۀ کبیره
(2) علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۲۴ ص۲۹۰
(3) علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۳۶ ص۳۳۱ حدیث۱۹۰
سلام و عر ض ادب . فایلهای صوتی استاد در روی سایت نیست که دانلود کنم.