مقدمه:
تنها راه فهم آیات متشابه قرآن و مفسر قرآن، امیرالمؤمنین علیه‌السلام هستند. ایشان با تفسیر خود، آیات متشابه را از تشابه خارج می‌کنند. امیرالمؤمنین علیه‌السلام نکات و مفاهیم مخفی و عمیق قرآن را استخراج و آن را به‌روشنی تفسیر می‌کنند.
خطبۀ غدیر: امیرالمؤمنین علیه‌السلام تنها مفسر قرآن
پیامبر اکرم صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله در غدیرخم پس آنکه مفسر قرآن را معرفی کردند، بلافاصله فرمودند:
من کنت مولاه فهذا علی مولاه
خطابۀ غدیر
مَعاشِرَ النّاسِ تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ وَ افْهَمُوا آیاتِهِ وَ انْظُرُوا اِلى مُحْكَماتِهِ وَ لا تَتَّبِعُوا مُتَشابِهَهُ فَوَ اللَّهِ لَنْ یُبَیِّنَ لَكُمْ زَواجِرَهُ وَ لَنْ یُوضِحَ لَكُمْ تَفْسیرَهُ اِلّا الَّذى اَنَا آخِذٌ بِیَدِهِ وَ مُصْعِدُهُ اِلَىَّ وَ شائِلٌ بِعَضُدِهِ وَ رافِعُهُ بِیَدَىَّ وَ مُعْلِمُكُمْ: اَنَّ مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌ مَوْلاهُ وَ هُوَ عَلِىّ بْنُ اَبى طالِبٍ اَخى وَ وَصِیّى وَ مُوالاتُهُ مِنَ اللَّهِ – عَزَّوَجَلَّ – اَنْزَلَها عَلَىَّ
ای گروه مردم! در قرآن اندیشه و تدبّر کنید و آیاتش را بفهمید. به محکمات آن نگاه کنید و در متشابه آن وارد نشوید! تنها مفسر قرآن و تنها کسی که می‌تواند آیات متشابه را از تشابه خارج کند و برای شما توضیح دهد همین کسی است که دستش را بالا گرفته‌ام. این فرد کسی جز امیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب نیست. حال با تأکید می‌گویم:
خطبۀ غدیر
«من کنت مولاه فهذا علی مولاه»
اما متأسفانه کسی به این دستور صریح پیامبر اکرم صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله دربارۀ این فضیلت و مقام تفسیر و تأویل امیرالمؤمنین علیه‌السلام عمل نکرد!
پس از آن تا به امروز نیز افرادی به عنوان مفسر قرآن و مترجم قرآن در مقابل ایشان قد علم کرده‌اند.
امروز شاهدیم که افرادی با عنوان مفسر، بدون اینکه به روایات رجوع کنند، وارد ترجمه و تفسیر آیات متشابه قرآن شده‌اند. آن‌ها آیات متشابه را بدون توجه به روایات توضیح و رح داده‌اند!
این در حالی است که بعضی از آیات، هیچ روایتی در تفسیر خود ندارند!
در درس گذشته به توضیح معنای جنب الله پرداختیم. اگر می‌خواهید مفصل دربارۀ آیات محکم و متشابه؛ تفکر، تدبّر، ترجمه، تأویل و تفسیر آیات قرآن و صحت‌وسقم هر کدام دانش‌افزایی داشته باشید حتما مقالۀ بعدی را مطالعه کنید.
