- آشنایی با آثار شیخ صدوق
- تقریر کتاب امالی و مقتل الحسین علیه‌السلام
جناب محمد بن علی بن بابویه ملقب به”شیخ صدوق” آثار بسیاری دارد. در میان آثار ایشان کتابی به نام”امالی” در دست ما است که نویسنده در بعضی از قسمت‌های آن به “مقتل الحسین” علیه‌السلام نیز پرداخته است.
ایشان در سال ۳۰۵ق به دنیا آمد و در سال ۳۸۱ق به رحمت خدا پیوست.
آشنایی با آثار شیخ صدوق
شمار تألیفات ایشان را حدود 300 اثر نوشته‌اند که تعدادی از آنها عبارت‌اند از:
- کتاب التوحید
- کمال الدین
- من لایحضره الفقیه
- عیون أخبار الرضا علیه‌السلام
- امالی
- علل الشرائع
- و…
که تنها تعداد اندکی از آنها در دسترس ما است.
از جمله شاگردان برجستۀ ایشان می‌توان شیخ مفید و شیخ مرتضی را نام برد.
تقریر کتاب امالی شیخ صدوق و مقتل الحسین علیه‌السلام
مرحوم ابن بابویه (شیخ صدوق) در سفری به مشهد در جلسات هفتگی از ۱۸ رجب سال ۳۶۷ق تا ۱۱ شعبان سال ۳۶۸ق به مدت ۱۳ ماه طی ۹۸ منبر به مناسبت‌های گوناگون برای مردم سخن می‌گفتند. آن سخنان در نهایت به عنوان “امالی شیخ صدوق” نگاشته شد و از ایشان به یادگار ماند.
مطالب کتاب امالی شیخ صدوق چون دارای موضوع خاصی نبوده، نمی‌توان آن را تحت عنوان مقتل‌نویسی یا غیر آن قرار داد. گرچه در باب “مقتل الحسین” علیه‌السلام نیز مطالبی در آن وجود دارد.
امالی‌نویسی در محافل ادبی مسئله‌ای متداول بوده. در این روش، استاد مطالبی را در قالب سخنرانی یا “املاء” برای حاضران می‌خواندند و آنها نیز به نگارش آن مطالب می‌پرداختند.
امالی شیخ صدوق مشتمل بر مطالبی در رابطه با سیرۀ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، ماجرای معراج، فضائل أمیرالمؤمنین علیه‌السلام است. ایشان به جریانات دیگری همچون روایات مرتبط با گریه کردن و عزاداری بر امام حسین علیه‌السلام و مقتل الحسین علیه‌السلام نیز پرداخته است. به جهت عدم خصوصیت خاص در مطالب این کتاب و موضوع واحد آن، نمی‌توان آن را اثری ویژه در مقتل دانست.
