در اولین منزلگاه یعنی منزلگاه ابطح عده‌ای از اهالی بصره همچون یزید بن ثبیت عبدی قیسی و دو فرزند او عبدالله و عبیدالله به امام حسین علیه‌السلام ملحق شدند. بنا بر برخی گزارشات تاریخی، ایشان در همان ابتدای جنگ در کربلا به شهادت رسیدند. اما کیفیت پیوستن ایشان به امام حسین علیه‌السلام چگونه بود؟ و چه کسانی توانستند همراه این خانواده خود را به امام حسین علیه‌السلام برسانند؟
نامه امام حسین به اهل بصره
در جلسات گذشته بیان شد که اولین نامه امام حسین علیه‌السلام به اهالی بصره بود؛ نامه‌ای که حضرت آن را در مکه نوشتند و توسط غلام خود سلیمان بن رزین به بصره فرستادند. بصره‌ای که اوضاع آن به دست عثمانی‌ها بود. سلیمان به بصره رسید و برای یافتن مخاطبین نامه امام به منزل ماریه بنت منقذ عبدی که به عنوان محفلی برای ذکر فضائل اهل‌بیت علیهم‌السلام محسوب می‌شد رفت.
مخاطبان نامه امام حسین
نامه امام حسین علیه‌السلام خطاب به تعدادی از اهالی بصره نوشته بود. آن افراد عبارت‌اند از: مالک بن مسمع از قبیله بکر، احنف بن قیس از قبیله تمیم، منذر بن جارود از قبیله عبدی، مسعود بن عمرو ازدی از قبیله ازدی، قیس بن میثم و عمرو بن عبیدالله بن معمر.
پس از رسیدن سلیمان به بصره، ابن زیاد دستور داد او را گردن بزنند یا به دار بیاویزند. همین دستور سبب شهادت ایشان در سن 35 سالگی در بصره شد. در زیارت ناحیه مقدسه نیز حضرت حجت علیه‌السلام اینگونه به ایشان سلام می‌دهند:
(السلام علی سلیمان مولی الحسین ابن امیرالمومنین و لعن الله قاتله سلیمان بن عوف حضرمی)
پس از رسیدن مفاد نامه امام به اهالی بصره، جناب یزید بن ثبیت _درحالی‌که دشمن راه را برای جلوگیری از پیوستن مردم بصره به امام حسین علیه‌السلام بسته بود، به همراه عده‌ای به سمت امام حسین علیه‌السلام حرکت کرد. برخی همچون ابن شهر آشوب در کتاب مناقب معتقداند که جناب یزید در همان حمله اول در کربلا به شهادت رسیدند. اما برخی نیز بر این باورند که ایشان پس از نماز ظهر روز عاشورا و در جنگ‌های تن به تن به مقام شهادت نائل آمده‌اند.
اما آنانی که به همراه جناب یزید بن ثبیت به سمت امام حسین علیه‌السلام رهسپار شدند عبارت‌اند از:
عامر بن مسلم
یکی از همراهان جناب یزید که به امام حسین علیه‌السلام ملحق شد و توفیق شهادت در رکاب امام را داشت، جناب عامر بن مسلم است. گویا جناب عامر فردی غیر از عامر بن نهشل از شهدای کربلا است. ایشان عامر بن مسلم بصری از قبیله عبدی است و شواهد موجود مؤید این نظر هستند.
جناب عامر بن مسلم یمنی الاصل و از کسانی بود که برای یاری امام حسین علیه‌السلام از بصره خارج شد. ایشان صاحب توفیقات فراوان بود. پدر ایشان در جنگ صفین و در رکاب امیرالمومنین علیه‌السلام به شهادت رسید. خود نیز به امام حسین علیه‌السلام ملحق و روز عاشورا به شهادت رسید. جناب عامر 50 سال سن داشت. او از کسانی بود که در اولین حمله در روز عاشورا به دیار باقی شتافت. در زیارت ناحیه غیر معروفه و زیارت رجبیه نیز از ایشان یاد شده است.
سالم؛ غلام عامر بن مسلم
جناب عامر غلام خود سالم را نیز به همراه خود به کربلا برد. اما برخی نسخ سالم را غلام یزید بن ثبیت دانسته‌اند. سبب این اشتباه، برگشت نادرست ضمیر در متن گزارش تاریخی است که برخی آن را در عبارت «غلامه» به عامر و برخی به یزید بازگردانده‌اند.
ادهم امیه
فرد دیگر از همراهان جناب یزید ادهم بن امیه عبدی بود. پدر ایشان یعنی امیه از اصحاب رسول خدا صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله بود و جناب ادهم با واسطه پدر و اطرافیانش در متون روائی دارای حدیث می‌باشد. ایشان نیز در روز عاشورا و در کربلا به مقام شهادت نائل آمدند.
عمرو بن عبدالله
همراه دیگر جناب یزید، عمرو بن عبدالله بود. اگر چه در کربلا فردی به نام عمرو بن عبدالله جندعی نیز حضور دارد که در کربلا به شهادت رسید اما عمرو بن عبدالله مورد نظر فردی غیر او است چراکه عمرو بن عبدالله در روز نهم به امام حسین علیه‌السلام ملحق شد و در برخی کتب آمده که این عمرو بن عبدالله در کربلا زخمی شد و از هوش رفت و بستگان کوفی وی پس از به هوش آمدنش او را با خود بردند و حدود یک سال بعد به سبب همان زخم به شهادت رسید. البته برخی همچون آیت الله خوئی و ابن شهر آشوب نیز هستند که عقیده دارند عمرو در اولین حمله در روز عاشورا و در کربلا دار فانی را وداع گفته است.
بنا بر ظاهر گزارشات تاریخی درگذشت ایشان در کربلا نبوده و نظر ما نیز همچون دیدگاه مرحوم مامقانی در تنقیح المقال است زیرا حضرت حجت علیه‌السلام در زیارت ناحیه اینگونه به او سلام می‌دهند:
(السَّلامُ عَلی الْجَریحِ الْمَأسُورِ سَوَّارِ بْنِ ابی حمْیر … السَّلامُ عَلی المُرتَّبِ مَعَهُ عَمْرُو بن عَبْدالله الْجَنْدَعی)
حضرت در این فراز ابتدا به سوار بن ابی حمیر که پس از شش ماه از دنیا رفته بود سلام دادند، سپس به جناب عمرو بن عبدالله و این سلام نشان می‌دهد که جناب عمرو پس از مدت بیشتری از شش ماه به شهادت رسیده‌اند.
تشابه اسمی!
حال این سوال مطرح است که جناب عمرو بن عبدالله چگونه شخصیتی بوده که با یزید بن ثبیت همراه شده است؟ نام او در تاریخ تنها یک شبیه دارد که همان عمرو (عمر) بن عبیدالله معمر که از بزرگان بصره بوده می‌باشد، که به سمت امام حسین علیه‌السلام نیامد و پس از جریان عاشورا زنده بود و در زمان قدرت یافتن زبیریان، به مناصب بزرگی دست یافت و به افغانستان حمله کرده، کابل را تصرف کرده و در کتب تاریخ بسیار از شجاعت او نوشته و قدرت او را ضرب المثل قرار داده‌اند.
بنابراین باید گفت عمرو بن عبدالله مورد نظری که گزراش ملحق شدن او به امام حسین علیه‌السلام به ما رسیده است با عمرو بن عبدالله جندعی و عمرو بن عبیدالله بن معمر منطبق نبوده و احتمال اشتباه در ثبت مورخین وجود دارد و برای ما نیز شخصیتی مجهول محسوب می‌شود.
